کندرومالاسی کشکک که به عنوان "زانوی دونده" نیز شناخته می شود، وضعیتی است که در آن غضروف در سطح زیرین کشکک تحلیل می رود و نرم می شود. این وضعیت در بین افراد جوان و ورزشکار رایج است، اما ممکن است در افراد مسن که آرتریت زانو دارند نیز رخ دهد. کندرومالاسی اغلب به عنوان یک آسیب ناشی از استفاده بیش از حد در ورزش دیده می شود و اغلب فراغت چند روزه از تمرین می تواند نتایج خوبی داشته باشد.
چه چیزی باعث کندرومالاسی کشکک می شود؟
کشکک در جلوی مفصل زانو قرار دارد. هنگامی که زانوی خود را خم می کنید، پشت کشکک روی سطح مفصلی استخوان ران می لغزد. کشکک زانو با واسطه تاندون ها به استخوان ساق پا و عضله ران متصل است. هنگامی که هر یک از این اجزا به درستی حرکت نکند، می تواند باعث ساییده شدن کاسه زانو به استخوان ران شود. این مالش غیرطبیعی میتواند منجر به تخریب کشکک و در نتیجه کندرومالاسی کشکک یا زانوی دونده شود.
حرکت نامناسب کشکک زانو ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
محور زانو به دلیل یک بیماری مادرزادی در راستای صحیح نباشد.
عضلات همسترینگ و چهار سر ران ضعیف
عدم تعادل عضلانی بین ادکتورها و ابدکتورها
استرس مکرر به مفاصل زانو، مانند دویدن، اسکی یا پریدن
آسیب یا ضربه مستقیم به کشکک زانو
چه کسانی در معرض خطر کندرومالاسی کشکک هستند؟
عوامل مختلفی وجود دارد که ممکن است خطر ابتلا به کندرومالاسی کشکک را افزایش دهد.
سن
نوجوانان و جوانان در معرض خطر بالایی برای ابتلا به این بیماری هستند. در طول جهش رشد، ماهیچه ها و استخوان ها به سرعت رشد می کنند، که ممکن است باعث عدم تعادل ماهیچه ای در کوتاه مدت شود.
جنس
زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به زانوی دونده هستند، زیرا آنها معمولاً دارای توده عضلانی کمتری نسبت به مردان هستند. که می تواند باعث قرارگیری غیر طبیعی زانو و فشار جانبی (لترال) بیشتر بر روی کشکک شود.
کف پای صاف
داشتن کف پای صاف ممکن است فشار بیشتری به مفاصل زانو وارد کند تا کسانی که قوس پای زیادتر از حد نرمال دارند
( pes cavus)
مصدومیت قبلی
آسیب قبلی کشکک، مانند دررفتگی، می تواند خطر ابتلا به زانوی دونده را افزایش دهد.
سطح فعالیت بالا
اگر فعالیت بالایی دارید یا مکرر در حال انجام ورزش هایی هستید که به مفاصل زانو فشار وارد می کند، می تواند خطر مشکلات زانو را افزایش دهد.
آرتریت
زانوی دونده همچنین می تواند نشانه ای از آرتریت باشد، وضعیتی که باعث التهاب مفصل و بافت می شود. التهاب می تواند مانع از عملکرد صحیح کشکک زانو شود.
علائم کندرومالاسی کشکک چیست؟
کندرومالاسی کشکک معمولاً به صورت درد در ناحیه قدام زانو ظاهر می شود. ممکن است هنگام خم کردن یا دراز کردن زانوی خود احساس سایش داشته باشید. درد ممکن است پس از نشستن طولانی مدت یا در حین فعالیت هایی که فشار شدیدی به زانوهای شما وارد می کند، مانند ایستادن طولانی مدت یا ورزش، بدتر شود.
تشخیص و درجه بندی کندرومالاسی کشکک
معاینه پزشک برای تشخیص نواحی تورم، تندرنس، دامنه حرکت کشکک، بررسی راستای قرارگیری کشکک. پزشک شما ممکن است برای کمک به تشخیص و درجه بندی کندرومالاسی گرافی ساده، MRI و آرتروسکوپی درخواست نماید.
درجه بندی
چهار درجه وجود دارد که از درجه 1 تا 4 را شامل می شود که شدت زانوی دونده را مشخص می کند. درجه 1 کمترین شدت و درجه 4 بیشترین شدت را نشان می دهد.
درجه 1 نشان دهنده نرم شدن غضروف در ناحیه زانو است.
درجه 2 نشان دهنده نرم شدن غضروف همراه با ویژگی های غیر طبیعی سطح است. این معمولاً شروع اروژن بافت را نشان می دهد.
درجه 3 نازک شدن غضروف همراه با تخریب فعال بافت را نشان می دهد.
درجه 4 شدیدترین درجه، نشان دهنده قرار گرفتن در معرض استخوان با بخش قابل توجهی از غضروف تخریب شده است. قرار گرفتن در معرض استخوان به این معنی است که احتمالا مالش استخوان به استخوان در زانو رخ می دهد.
گزینه های درمانی برای کندرومالاسی کشکک
هدف از درمان کاهش فشار روی زانو است. استراحت، بی حرکتی و سرمادرمانی مفصل ممکن است اولین خط درمان باشد.
آسیب غضروفی که منجر به زانوی دونده می شود اغلب می تواند با استراحت خود را ترمیم کند.
پزشک ممکن است چندین هفته داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن را برای کاهش التهاب اطراف مفصل تجویز کند. اگر تورم، حساسیت و درد باقی بماند، گزینههای درمانی زیر ممکن است بررسی شوند.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی با تمرکز بر تقویت عضلات چهارسر ران، همسترینگ، اددکتورها و ابدکتورها می تواند به بهبود قدرت و تعادل عضلانی شما کمک کند. تعادل عضلانی به جلوگیری از ناهماهنگی زانو کمک می کند. معمولاً تمرینات با عدم وزن گذاری روی زانو مانند شنا یا دوچرخه ثابت توصیه می شود. علاوه بر این، تمرینات ایزومتریک که شامل سفت کردن و رها کردن ماهیچه های زانو می شود می تواند به حفظ توده عضلانی کمک کند.
عمل جراحي
جراحی آرتروسکوپی ممکن است برای بررسی و درمان مفصل ضروری باشد. این جراحی شامل قرار دادن دوربین از طریق یک برش کوچک در مفصل شما می باشد. گزینههای جراحی ممکن است شامل رها سازی جانبی، صاف کردن پشت کشکک زانو، پیوند غضروف یا جابجایی محل اتصال عضله ران باشد.
نکاتی برای پیشگیری از کندرومالاسی کشکک شما می توانید با پیروی از این توصیه ها به کاهش خطر ابتلا به زانوی دونده کمک کنید:
از فشار مکرر به کشکک زانو خودداری کنید. اگر مجبورید زانو بزنید از پد زانو استفاده کنید.
تعادل عضلانی را با تقویت عضلات چهارسر ران، همسترینگ، ابداکتور و اددکتور ایجاد کنید.
در صورت ابتلا به صافی کف پا از کفی و کفش مناسب استفاده کنید.
در نهایت، وزن اضافی بدن ممکن است به زانوهای شما فشار وارد کند. حفظ وزن بدن سالم می تواند به کاهش فشار از روی زانوها و سایر مفاصل کمک کند. شما می توانید با کاهش مصرف قند و چربی، خوردن مقدار زیادی سبزیجات، میوه ها و غلات کامل و ورزش حداقل 30 دقیقه در روز،سه بار در هفته، اقداماتی را برای کاهش وزن انجام دهید.
همچنین بیشتر مطالعه کنید:
ورزش های مفید برای نرمی کشکک