کیفوز (قوز) در کودکان و نوجوانان: راهنمای کامل علل، علائم و درمان ها

کیفوز (قوز) در کودکان و نوجوانان: راهنمای کامل علل، علائم و درمان‌ها
آیا متوجه قوز کمر یا وضعیت بدنی نامناسب کودک یا نوجوان خود شده‌اید؟ کیفوز (قوز) در کودکان و نوجوانان حالتی است که در آن ستون فقرات به‌طور غیرعادی به جلو خم می‌شود. در حالی که یک انحراف جزئی در قسمت بالای ستون فقرات طبیعی است، زمانی که این انحراف بیش از 45 درجه شود، می‌تواند به یک قوز قابل مشاهده تبدیل شود.

در این مقاله دکتر ارغوان مختاریان متخصص طب فیزیکی و توانبخشی نگاهی جامع به کیفوز (قوز) در کودکان و نوجوانان دارد و علل، درمان و روش پیشگیری کیفوز را بررسی می‌کند. اگر شما به عنوان والدین، نگران وضعیت بدنی کودک خود هستید یا مشکوک به یک مشکل جدی‌تر در ستون فقرات شده اید، این مقاله به شما کمک می‌کند تا همه‌چیز را درباره‌ی کیفوز (قوز) بدانید.


کیفوز (قوز) در کودکان و نوجوانان چیست؟
کیفوز (قوز) در کودکان و نوجوانان به حالتی اطلاق می‌شود که در آن ستون فقرات به‌ طور غیرطبیعی و بیش از حد به جلو خم می‌شود، به ویژه در ناحیه‌ی قفسه سینه (بخش بالایی ستون فقرات). در حالی که یک انحراف جزئی طبیعی است، اگر انحراف بیشتر از 45 درجه باشد، می‌تواند منجر به قوزی قابل مشاهده شود. این وضعیت ممکن است در ابتدا خفیف و قابل انعطاف باشد یا در موارد شدید، ثابت و غیرقابل تغییر باشد. تشخیص کیفوز (قوز) در کودکان و نوجوانان برای مدیریت مؤثر و پیشگیری از مشکلات بلندمدت مانند درد و مشکلات حرکتی ضروری است.


انواع کیفوز (قوز) در کودکان و نوجوانان
کیفوز پوسچرال یا وضعیتی
این نوع کیفوز (قوز) به‌طور عمده ناشی از وضعیت بدنی نادرست مانند دولا شدن و خمیدگی طولانی هنگام نشستن است.
انحراف قابل انعطاف کیفوز پوسچرال معمولا با اصلاح وضعیت بدنی بهبودی می یابد. حرکت درمانی، رعایت اصول ارگونومی و آموزش وضعیت بدنی صحیح برای بهبود پوسچر و کاهش انحراف مؤثر است.

کیفوز شوئرمن 
این نوع کیفوز (قوز) به دلیل تغییر شکل مهره‌ها به‌صورت گُوه ای شکل رخ می‌دهد و معمولاً با درد و خشکی در ناحیه پشت و کمر همراه است. قوس شدید و غیرقابل انعطاف کیفوز شوئرمن با اصلاح وضعیت بدنی بهبود نمی‌یابد ومعمولا نیاز به استفاده از بریس یا در موارد شدیدتر، جراحی برای اصلاح انحراف ستون فقرات دارد.

کیفوز مادرزادی 
این نوع کیفوز (قوز) از بدو تولد به دلیل نقص در ساختار مهره‌ها رخ می‌دهد و  نادر است اما ممکن است با رشد کودک شدیدتر شود. کیفوز مادرزادی معمولاً به جراحی برای اصلاح انحراف و جلوگیری از بدتر شدن نیاز دارد.

کیفوز ثانویه 
این نوع کیفوز (قوز) به دلیل مشکلات پزشکی دیگر مانند فلج مغزی یا ضعف عضلانی ایجاد می‌شود و درمان مشکل اصلی برای مدیریت کیفوز ثانویه ضروری است.


چه عواملی باعث کیفوز (قوز) در کودکان و نوجوانان می‌شود؟
درک علل کیفوز در کودکان و نوجوانان برای تشخیص زودهنگام و مداخله مؤثر آن ضروری است. مهم‌ترین عوامل عبارتند از:

وضعیت / پوسچر بدنی نادرست:
دولا شدن طولانی‌مدت، نشستن نادرست یا حمل کوله‌پشتی‌های سنگین می‌تواند باعث کیفوز (قوز) پوسچرال یا وضعیتی بشود به‌ویژه در نوجوانانی که ساعات طولانی پشت میز می‌نشینند.

عوامل ژنتیکی:
برخی موارد کیفوز (قوز) در خانواده‌ها زمینه ارثی دارد، به ویژه در افرادی که به کیفوز شوئرمن مبتلا هستند.

ناهنجاری‌های رشدی:
شرایطی مانند کیفوز شوئرمن به علت رشد ابنرمال مهره‌ها در دوران کودکی یا نوجوانی ایجاد می‌شود.

ببماری زمینه ای:
اختلالاتی مانند اسپینا بیفیدا یا دیستروفی عضلانی می‌توانند به کیفوز ثانویه منجر شوند.

تروما:
آسیب‌ و ضربه های وارده به ستون فقرات، مانند شکستگی‌ها، ممکن است منجر به کیفوز (قوز) غیرطبیعی شود.


چطور می‌توان کیفوز (قوز) در کودکان و نوجوانان را شناسایی کرد؟
علائم کیفوز (قوز) در کودکان و نوجوانان بسته به نوع و شدت بیماری متفاوت است. علائم رایج عبارتند از:

قوس یا قوز قابل مشاهده در قسمت بالای کمر.
درد مداوم در ناحیه کمر، به‌ویژه بعد از فعالیت‌های بدنی.
خشکی ستون فقرات یا دشواری در راست ایستادن.
خستگی یا ناراحتی هنگام نشستن برای مدت طولانی.
در موارد شدیدتر، مشکلات تنفسی یا کاهش ظرفیت ریه‌ها.


چگونه کیفوز (قوز) در کودکان و نوجوانان تشخیص داده می‌شود؟
در کیفوز کودکان و نوجوانان روند معمول تشخیص شامل موارد زیر است:

معاینه فیزیکی:
پزشک انحراف ستون فقرات را بررسی کرده و انعطاف‌پذیری انحراف را ارزیابی می‌کند. همچنین به بررسی علائمی مانند تندرنس ستون مهره یا محدودیت در حرکت می‌پردازد.

رادیولوژی:
برای اندازه‌گیری میزان انحراف ستون فقرات و تعیین زاویه استفاده می‌شود. میزان قوس با استفاده از زاویه کوب (Cobb angle) محاسبه می‌شود.

ام ار ای یا سی‌تی‌اسکن:
ممکن است برای بررسی مسائل زمینه ای یا رد علل دیگر مانند تومورها یا عفونت‌ها تجویز شود.


گزینه‌های درمانی برای کیفوز (قوز) در کودکان و نوجوانان

درمان‌های غیرجراحی برای کیفوز
بیشتر موارد کیفوز (قوز) در کودکان و نوجوانان با درمان‌های غیرجراحی قابل مدیریت است، به‌ویژه اگر زود تشخیص داده شود. این درمان‌ها عبارتند از:

کاردرمانی:
کاردرمانگر تمرینات خاصی برای تقویت عضلات پشت و شکم به کودک آموزش می‌دهد تا وضعیت بدنی را بهبود بخشیده و درد را کاهش دهد.

بریس:
در بعضی موارد کیفوز مانند شوئرمن، استفاده از بریس می‌تواند از پیشرفت بیشتر انحراف ستون فقرات در دوران رشد جلوگیری کند.

مدیریت درد:
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) و گرما درمانی می‌تواند برای تسکین درد عضلانی و خشکی ستون فقرات مؤثر باشند.


درمان جراحی برای کیفوز (قوز) شدید
در موارد شدیدتر کیفوز (قوز) در کودکان و نوجوانان، به‌ویژه در موارد کیفوز  شوئرمن یا مادرزادی، جراحی ممکن است ضروری باشد. گزینه‌های جراحی عبارتند از:

جراحی فیوژن ستون فقرات:
این روش شامل استفاده از پیچ و پلاک برای صاف کردن و تثبیت ستون فقرات است. این جراحی معمولاً زمانی انجام می‌شود که قوس شدید باشد یا مشکلات عصبی ایجاد کند.

استئوتومی:
در موارد شدیدتر، ممکن است عمل استئوتومی و برداشتن قسمتی از مهره برای اصلاح انحراف ستون فقرات انجام شود.


پیشگیری از کیفوز (قوز) در کودکان و نوجوانان
در حالی که برخی انواع کیفوز در کودکان و نوجوانان قابل پیشگیری نیستند، چندین اقدام می‌توانند خطر کیفوز را کاهش دهند:

تشویق به وضعیت بدنی صحیح:
به کودک خود آموزش دهید که چگونه هنگام نشستن یا ایستادن وضعیت بدنی صحیحی داشته باشد، به‌ویژه هنگام استفاده از کامپیوتر یا حمل کوله‌پشتی.

فعالیت بدنی منظم:
ورزش منظم می‌تواند عضلات پشتی و شکم را تقویت کرده و به بهبود وضعیت بدنی و کاهش فشار بر ستون فقرات کمک کند.

محدود کردن زمان استفاده از صفحه‌ نمایش:
نشستن طولانی‌مدت، به‌ویژه هنگام دولا افتادن، می‌تواند کیفوز (قوز) را تشدید کند. توصیه می‌شود که زمان استفاده از صفحه‌نمایش محدود شود و در فواصل این وقفه ها کودک یا نوجوان به حرکت درمانی و اصلاح وضعیت بدنی توجه کند.


چرا پیگیری درمان کیفوز ضروری است؟
بعد از درمان کیفوز (قوز)، مراقبت‌های پیگیری برای جلوگیری از بدتر شدن وضعیت ضروری است. برای اطمینان از اینکه وضعیت کودک یا نوجوان شما به‌طور مؤثر مدیریت می‌شود، مراجعه منظم به پزشک ضروری است. بررسی‌های منظم می‌تواند به شما کمک کند تا پیشرفت درمان را پیگیری کنید، بریس‌ها را تنظیم کنید و در صورت نیاز، تدابیر درمانی دیگری برای تسکین درد اتخاذ کنید.


نتیجه‌ گیری
تشخیص و درمان زودهنگام کیفوز (قوز) در کودکان و نوجوانان برای حفظ سلامت طولانی‌مدت ستون فقرات بسیار مهم است. با مداخلات مناسب مانند کاردرمانی، استفاده از بریس یا جراحی، کودک شما می‌تواند زندگی فعال و بدون درد داشته باشد. اگر علائمی از کیفوز (قوز) را مشاهده کردید، بسیار مهم است که به متخصص طب فیزیکی و توانبخشی مراجعه کرده و برنامه درمانی مناسب را دریافت کنید. معطل نکنید زیرا درمان زودهنگام کیفوز می‌تواند تفاوت زیادی در رشد، سلامت و آینده کودک شما ایجاد کند.

همچنین بخوانید:
علل شایع کمردرد کودکان
کیفوز (قوز) وضعیتی در بزرگسالان از حرکات اصلاحی تا قوزبند هوشمند

 

در کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی دکتر مختاریان، سلامتی و رضایت شما تنها یک هدف نیست، بلکه رسالتی است که با تمام وجود به آن پایبندیم. ما تلاش میکنیم تا با بهره‌گیری از دانش روز دنیا، پیشرفته‌ترین روش‌های درمانی و تجهیزات تخصصی مسیر بهبودی را برای شما هموار کنیم. آنچه ما را از دیگران متمایز می‌سازد، تلفیق علم، تجربه و تخصص در محیطی سرشار از آرامش است تا بتوانیم شعار کلینیک را محقق سازیم:
پایانی برای درد
آغازی برای توانمندی

شما میتوانید برای مشاوره با دکتر ارغوان مختاریان متخصص طب فیزیکی و توانبخشی با شماره 09134338830 تماس حاصل فرمایید.