ارگونومی کودکان: چالش‌های تکنولوژی و راهکارهای مدیریت برای والدین
با گسترش فناوری‌های دیجیتال، کودکان بیش از پیش از دستگاه‌هایی مانند موبایل، تبلت، لپ‌تاپ و کنسول‌های بازی استفاده می‌کنند. این تغییر در سبک زندگی، تأثیرات قابل توجهی بر سلامت جسمی کودکان، به‌ویژه وضعیت بدن (پوسچر) آن‌ها داشته است. ارگونومی کودکان به عنوان علمی که به طراحی محیط کار و زندگی متناسب با نیازهای بدن انسان می‌پردازد، می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری از مشکلات مرتبط با پوسچر ایفا کند. در این مقاله، دکتر ارغوان مختاریان متخصص طب فیزیکی و توانبخشی به بررسی اصول ارگونومی برای کودکان، چالش‌های تکنولوژی بر پوسچر آن‌ها و راهکارهای مدیریت این چالش‌ها توسط والدین می‌پردازد.
چالش‌های تکنولوژی بر پوسچر و وضعیت بدنی کودکان
1. افزایش زمان استفاده از دستگاه‌های دیجیتال
کودکان امروزه زمان زیادی را صرف استفاده از موبایل، تبلت، لپ‌تاپ و کنسول‌های بازی می‌کنند. این افزایش زمان استفاده، خطر ابتلا به مشکلات پوسچرال یا وضعیتی را افزایش می‌دهد. نشستن طولانی‌مدت در وضعیت نامناسب باعث ایجاد قوز، گردن به جلو، درد کمر و شانه‌ها می‌شود.
2. طراحی نامناسب ابزارها
بسیاری از دستگاه‌های دیجیتال برای بزرگسالان طراحی شده‌اند و برای کودکان مناسب نیستند. این باعث می‌شود کودکان مجبور شوند در وضعیت‌های نامناسب بنشینند یا دستگاه‌ها را در وضعیت نامناسب در دست بگیرند. استفاده از ابزارهای نامناسب باعث خستگی عضلات، درد گردن و کمر و حتی آسیب‌های بلندمدت به ستون فقرات می‌شود.
3. کاهش فعالیت فیزیکی
افزایش استفاده از تکنولوژی باعث کاهش فعالیت‌های فیزیکی کودکان شده است. این کاهش تحرک، عضلات و استخوان‌ها را ضعیف می‌کند و خطر ابتلا به مشکلات پوسچرال را افزایش می‌دهد. ضعف عضلات مرکزی بدن باعث می‌شود کودکان نتوانند وضعیت بدن خود را به درستی حفظ کنند و بیشتر در معرض گردن رو به جلو و قوز پشتی قرار بگیرند.
4. عادات نامناسب
کودکان عادت دارند هنگام استفاده از دستگاه‌های دیجیتال در وضعیت‌های نامناسب بنشینند یا دراز بکشند. این عادات نامناسب به مرور زمان باعث ایجاد مشکلات پوسچرال می‌شود. عادات نامناسب مانند قوز کردن، خم شدن به جلو یا نشستن روی زمین برای مدت طولانی، فشار زیادی به ستون فقرات و عضلات وارد می‌کند.
اصول ارگونومی برای کودکان
1. تماشای تلویزیون
فاصله مناسب: کودک باید در فاصله حداقل2 تا 3 متری از تلویزیون بنشیند.
ارتفاع صفحه: مرکز صفحه تلویزیون باید هم‌سطح چشم‌های کودک باشد.
وضعیت نشستن: کودک باید روی صندلی یا مبل بنشیند و کمرش به پشتی تکیه داده شود.
استراحت‌های منظم: بعد از هر 30 دقیقه تماشای تلویزیون، کودک باید بلند شود و راه برود.
2. کار با موبایل و تبلت
فاصله از چشم: صفحه موبایل یا تبلت باید در فاصله 30 تا 40 سانتی‌متری از چشم‌ها قرار گیرد.
زاویه صفحه: صفحه باید کمی به سمت بالا متمایل باشد.
استفاده از پایه: برای جلوگیری از خستگی دست‌ها، بهتر است از پایه‌های مخصوص موبایل یا تبلت استفاده شود.
زمان‌بندی: استفاده از موبایل یا تبلت باید به 1 تا 2 ساعت در روز محدود شود و هر 20 دقیقه یک بار استراحت داده شود.
همچنین اینجا بخوانید ده نکته کاربردی حین کار با لپ تاپ
3. انجام تکالیف مدرسه
میز و صندلی مناسب: میز و صندلی باید به گونه‌ای تنظیم شوند که آرنج کودک در زاویه 90 درجه قرار گیرد.
وضعیت بدن: کودک باید به صندلی تکیه داده، گودی کمر توسط صندلی حمایت شود و سر در راستای ستون فقرات قرار گیرد.
نور کافی: محیط مطالعه باید نور کافی داشته باشد.
استراحت‌های منظم: بعد از هر 30 دقیقه مطالعه، کودک باید 5 تا 10 دقیقه استراحت کند.
۴. بازی کردن
فعالیت‌های فیزیکی: بازی‌های حرکتی مانند دویدن، پریدن و بازی‌های ورزشی به تقویت عضلات و استخوان‌ها کمک می‌کنند.
بازی‌های نشسته: اگر کودک بازی‌های نشسته انجام می‌دهد، باید از صندلی مناسب استفاده کند.
زمان‌بندی: زمان بازی‌های نشسته باید محدود شود و با فعالیت‌های فیزیکی متعادل گردد.
چگونگی مدیریت والدین
1. آموزش اصول ارگونومی
آموزش مستقیم: والدین باید به کودکان آموزش دهند که چگونه درست بنشینند، از دستگاه‌های دیجیتال استفاده کنند و وضعیت بدن خود را حفظ کنند.
استفاده از ابزارهای آموزشی: پوسترها، ویدیوها و کتاب‌های آموزشی می‌توانند به کودکان کمک کنند تا اصول ارگونومی را بهتر درک کنند.
2. ایجاد محیط ارگونومیک
تنظیم میز و صندلی: والدین باید میز و صندلی مناسب برای کودکان تهیه کنند و آن‌ها را به درستی تنظیم کنند.
استفاده از ابزارهای کمکی: پایه‌های لپ‌تاپ، زیرپایی و صفحه‌کلیدهای ارگونومیک می‌توانند به بهبود وضعیت بدن کودکان کمک کنند.
3. محدودیت زمان استفاده از تکنولوژی
قوانین مشخص: والدین باید قوانینی برای محدودیت زمان استفاده از دستگاه‌های دیجیتال تعیین کنند.
استراحت‌های منظم: کودکان باید هر 20 تا 30 دقیقه یک بار از جای خود بلند شوند و حرکات کششی انجام دهند.
۴. تشویق به فعالیت فیزیکی
برنامه‌ریزی برای فعالیت‌های فیزیکی: والدین باید برنامه‌هایی برای فعالیت‌های فیزیکی کودکان، مانند ورزش، بازی‌های حرکتی و پیاده‌روی، تنظیم کنند.
شرکت در فعالیت‌ها: والدین می‌توانند خودشان در این فعالیت‌ها شرکت کنند تا کودکان را به تحرک بیشتر تشویق کنند.
۵. نظارت و اصلاح
بررسی وضعیت بدن: والدین باید به طور منظم وضعیت بدن کودکان را بررسی کنند و در صورت لزوم آن‌ها را به اصلاح وضعیت تشویق کنند.
یادآوری‌های مثبت: والدین می‌توانند با یادآوری‌های ملایم و مثبت و به دور از سرزنش، کودکان را به رعایت اصول ارگونومی تشویق کنند.
نتیجه گیری
تکنولوژی تأثیرات قابل توجهی بر پوسچر کودکان داشته است، اما با مدیریت صحیح والدین، می‌توان از این تأثیرات منفی جلوگیری کرد. آموزش اصول ارگونومی، ایجاد محیط ارگونومیک، محدودیت زمان استفاده از تکنولوژی و تشویق به فعالیت‌های فیزیکی، راهکارهای مؤثری برای بهبود وضعیت بدن کودکان هستند. والدین با نظارت مستمر و اصلاح عادات نامناسب، می‌توانند به رشد سالم کودکان خود کمک کنند.
همچنین کلیپ های ارگونومی روزانه را از اینجا تماشا کنید.
در کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی دکتر مختاریان، سلامتی و رضایت شما تنها یک هدف نیست، بلکه رسالتی است که با تمام وجود به آن پایبندیم. ما تلاش میکنیم تا با بهره‌گیری از دانش روز دنیا، پیشرفته‌ترین روش‌های درمانی و تجهیزات تخصصی مسیر بهبودی را برای شما هموار کنیم. آنچه ما را از دیگران متمایز می‌سازد، تلفیق علم، تجربه و تخصص در محیطی سرشار از آرامش است تا بتوانیم شعار کلینیک را محقق سازیم:
پایانی برای درد
آغازی برای توانمندی
شما میتوانید برای مشاوره با دکتر ارغوان مختاریان متخصص طب فیزیکی اصفهان با شماره 09134338830 تماس حاصل فرمایید.
