نوک پنجه راه رفتن کودکان
بسیاری از والدین نگران نوک پنجه راه رفتن کودکانشان هستند. در این مقاله دکتر ارغوان مختاریان متخصص طب فیزیکی اصفهان علل نوک پنجه راه رفتن کودکان و روشهای درمان آن را بررسی می کند.
نوک پنجه راه رفتن به نوع راه رفتنی گفته می شود که کودک روی پنجه پاهایش راه می رود به طوری که پاشنه پایش هیچ گونه تماسی با سطح زمین ندارد. نوک پنجه راه رفتن اغلب در کودکانی متداول است که به تازگی در حال یادگیری راه رفتن هستند. با این حال اغلب کودکان بعد از دو سالگی و با گذشت زمان نوک پنجه راه رفتن را کنار می گذارند و با الگوی طبیعی راه رفتن که ابتدا پاشنه پا و سپس پنجه پا روی زمین قرار می گیرد، شروع به راه رفتن می کنند. در موارد بسیار نادر اگر کودک بعد از دو سالگی به نوک پنجه راه رفتن ادامه دهد، ممکن است نشانه ای از یک بیماری نهفته باشد. با این حال اغلب موارد نوک پنجه راه رفتن علت مشخصی ندارد به این معنا که علت آن ناشناخته است. کودکانی که در سن بالاتر به نوک پنجه راه رفتن ادامه می دهند ممکن است صرفا از روی عادت یا به این دلیل که ماهیچه ها و تاندون های ساق پایشان طی زمان سفت تر شده است، نوک پنجه راه بروند.
علل نوک پنجه راه رفتن کودکان
مشکلات پردازش حسی: بعضی کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است مشکلات پردازش حسی داشته باشند، آنها به علت مشکلات حس لامسه یا دیگر مشکلات حسی ترجیح می دهند روی پنجه های پایشان راه روند.
کوتاهی تاندون آشیل: کوتاهی تاندون آشیل می تواند موجب محدود شدن حرکت قوزک پا شود که در نتیجه منجر به نوک پنجه راه رفتن در کودکان می شود. این مشکل می تواند به دلیل عوامل مختلفی مثل بیماری های عضلانی یا کوتاهی مادرزادی تاندون آشیل باشد.
نوک پنجه راه رفتن بدون علت مشخص: در بعضی موارد ممکن است هیچ علت مشخصی تشخیص داده نشود که به آن نوک پنجه راه رفتن بدون علت شناخته شده می گویند.
نوک پنجه راه رفتن عادت گونه: گاهی اوقات نوک پنجه راه رفتن می تواند عادتی باشد و به مرور زمان خود به خود برطرف شود.
ضعف عضلانی: ضعف عضلانی خصوصا در قسمت جلوی ساق پا که در میوپاتی ها دیده میشود ممکن است منجر به نوک پنجه راه رفتن کودک شود.
عوامل ژنتیکی: در بعضی خانواده ها ممکن است زمینه ژنتیکی برای نوک پنجه راه رفتن وجود داشته باشد.
درد یا ناراحتی: احتمال دارد کودک به خاطر درد در پاشنه، زخم و یا هر مشکل دیگری نوک پنجه راه رود.
مشکلات ارتوپدی: مشکلات مادرزادی پا مثل بیماری پاچنبری یا کوتاه بودن یک پا می تواند باعث شود فرد نوک پنجه راه رود.
بیماری های عصب شناختی: بیماری های خاص یا اختلالات عصب شناختی که روی سیستم عصبی مرکزی اثر می گذارد مانند سی پی می تواند باعث نوک پنجه راه رفتن کودکان شود.
نشانه های بیماری
بیشتر کودکان خردسالی که نوک پنجه راه می روند اگر از آنها خواسته شود، می توانند روی کف پایشان نیز راه روند. با این حال تعداد زیادی از کودکان بالای 5 سال که به نوک پنجه راه رفتن ادامه می دهند، نمی توانند هنگام راه رفتن، پاشنه پای خود را پایین بیاورند. این کودکان ممکن است از مشکلاتی که هنگام پوشیدن کفش یا شرکت در فعالیت های ورزشی و تفریحی دارند، گلایه کنند. بعضی کودکان هم که نوک پنجه راه می روند هیچ گلایه ای ندارند اما والدینشان نگران هستند که این الگوی راه رفتن در آینده بر روی وظایف و عملکردشان اثر منفی بگذارد.
درمان نوک پنجه راه رفتن
درمان نوک پنجه راه رفتن کودکان به چند عامل از جمله سن کودک و اینکه آیا کودک در این سن می تواند روی کف پایش راه برود یا خیر بستگی دارد.
درمان بدون جراحی
برای کودکان بین 2 تا 5 سال و کودکانی که گاهی می توانند روی کف پایشان راه روند، درمان های اولیه همیشه درمان های بدون جراحی هستند. درمان های بدون جراحی ممکن است یکی از موارد زیر باشد:
فیزیوتراپی و ورزش درمانی: به عنوان روش کم تهاجمی و اولیه برای درمان
فالوآپ: پزشک کودک شما ممکن است پیشنهاد دهد که برای یک دوره کودک شما را به صورت دوره ای در مطب معاینه کند. اگر کودک شما از روی عادت نوک پنجه راه می رود، احتمالا با گذشت زمان خود به خود این عادت کنار گذاشته میشود.
تعویض متوالی گچ برای اصلاح تدریجی اندام: احتمال دارد پزشک کودکتان از گچ کوتاه جهت راه رفتن استفاده کند تا با این کار کمک کند عضلات و تاندون های ساق پا کم کم کش بیاید و بلند شود و به این ترتیب عادت نوک پنجه راه رفتن را در کودک از بین ببرد. تعویض متوالی گچ برای اصلاح تدریجی اندام معمولا در یک دوره ی چند هفته ای انجام می شود.
آتل بندی: استفاده از آتلی که قوزک و کف پا را دربرگیرد می تواند به کش آمدن و بلند شدن عضلات و تاندون ها کمک کند. این آتل از جنس پلاستیک فشرده با زوایه ی 90 درجه است که از کف پا تا قسمت بالای پشت ساق پا امتداد دارد و این قسمت را می پوشاند. بازه زمانی آتل بندی نسبت به گچ معمولا بیشتر است به عبارتی به جای یک دوره چند هفته ای یک دوره ی چند ماهه می شود.
درمان با بوتاکس: برای بیماران خاص، معمولا آنهایی که مبتلا به ناهنجاری های عصبی هستند، که این ناهنجاری های عصبی باعث افزایش تونوس عضلانی می شود، تزریق بوتاکس ممکن است عضلات ساق پا را به طور موقت شل کند. این کار اجازه می دهد تا عضلات طی دوره ای که پا درون آتل یا گچ قرار دارد، راحت تر کش بیاید.
درمان با جراحی
در کودکان بالای 5 سال که نوک پنجه راه می روند، عضلات ساق پا و تاندون های آشیل ممکن است آن قدر سفت باشند که راه رفتن روی کف پا غیر ممکن باشد. برای این بیماران، احتمالا پزشک پیشنهاد یک عمل جراحی را می دهد تا طی آن تاندون های آشیل را بلندتر کنند. بلند کردن تاندون ها دامنه حرکتی را بهتر خواهد کرد و باعث عملکرد بهتر کف پا و قوزک پا می شود. اینکه کدام قسمت تاندون بلند شود بستگی به این دارد که آیا وقتی زانو خم است کف پای بیمار صاف روی زمین قرار می گیرد یا خیر. برای بلند کردن ناحیه های متفاوتی از تاندون چندین روش وجود دارد. پزشک درباره اینکه کدام روش برای کودک شما بهتر است با شما صحبت خواهد کرد. جراحی معمولا به صورت سرپایی انجام می شود و بعد از جراحی پای کودک گچ گرفته می شود. این گچ معمولا بعد از 4 تا 6 هفته باز می شود.
بهبودی
معمولا بعد از درمان با جراحی یا بدون جراحی انجام ورزش درمانی و حرکات اصلاحی پیشنهاد می شود تا سیر بهبودی تسریع یابد.
شما میتوانید جهت رزرو نوبت با دکتر ارغوان مختاریان با شماره 09134338830 تماس حاصل فرمایید.