آشنایی با سندرم هایپرموبیلیتی ( بیش حرکتی یا نرمی مفاصل):
سندرم هایپرموبیلیتی که با نام سندرم دو مفصلی، شلی یا نرمی مفصل نیز شناخته میشود، وضعیتی است که بافت های همبند بدن را تحت تأثیر قرار داده و مفاصل را از حالت عادی انعطاف پذیرتر میکند. بافتهای همبند مسئول حمایت و تثبیت ساختاری مفاصل و همینطور سایر ساختارهای بدن هستند. وقتی این بافتها نسبت به حالت عادی کشسانی و انعطاف بیشتری داشته باشند، ممکن است منجر به هایپرموبیلیتی یا شلی مفصل شود. در این مقاله گفتگویی داشته ایم با دکتر ارغوان مختاریان متخصص طب فیزیکی و توانبخشی اصفهان که قسمت اول آن در ذیل آمده است:
خصوصیات سندرم هایپرموبیلیتی:
حرکت بیش از حد مفاصل: ویژگی اصلی سندرم دو مفصلی این است که انعطاف پذیری مفصل بیش از حد است. افراد مبتلا ممکن است بتوانند مفاصلشان را از محدوده حرکتی طبیعی فراتر برده و آن را حرکت دهند. این اتفاق می تواند در مفاصل مختلف مثل انگشتان دست، آرنجها، زانوها و لگن رخ دهد.
درد مفاصل: افرادی که به سندرم هایپرموبیلیتی (نرمی مفصل) مبتلا هستند، ممکن است درد و سفتی مفاصل را بخصوص پس از فعالیت فیزیکی یا دورههای طولانی بیتحرکی، تجربه کنند.
دررفتگی و جابجایی مفاصل: به دلیل افزایش تحرک مفاصل، افرادی که به سندرم هایپرموبیلیتی (شلی مفصل) مبتلا هستند، ممکن است بیشتر مستعد دررفتگی مفصل یا جابجایی آن باشند که می تواند منجر به درد و محدودیت عملکردی بیشتر شود.
آسیبهای بافت نرم: بافت های همبندِ افرادی که مبتلا به هایپرموبیلیتی و شلی مفصل هستند به احتمال زیاد، بیشتر مستعد آسیب هستند که این منجر به مسائلی چون رگ به رگ شدن، کشیدگی و التهاب تاندون ها می شود.
خستگی: خستگی مزمن و ضعف عضلانی از شکایتهای رایج بین افرادی است که مبتلا به سندرم هایپرموبیلیتی (نرمی مفصل) هستند.
بی ثباتی مفصل: افزایش شلی مفاصل میتواند باعث بی ثباتی مفصل شود که ممکن است منجر به آسیبهای مکرر و دشواری در فعالیتهای بدنی شود.
بیماری های مرتبط: در بعضی بیماری های بافت همبند مانند سندرم اهلرز-دانلوس، سندرم مارفان یا استوژنز ایمپرفکتا بیماران علایم هایپرموبیلیتی یا بیش حرکتی را تجربه می کنند.
سندرم هایپرموبیلیتی نسبتا شایع است و بسیاری از افراد مبتلا به بیش حرکتی مفاصل، علائم یا اختلالات قابل توجهی را تجربه نمیکنند. هرچند در برخی موارد، هایپرموبیلیتی مفصل می تواند منجر به درد مزمن و کاهش کیفیت زندگی شود.
مدیریت و درمان
مدیریت سندرم هایپرموبیلیتی (شلی مفصل) بر تسکین علائم و بهبود ثبات مفصل تمرکز دارد. این مدیریت ممکن است شامل این موارد باشد:
فیزیوتراپی: یک فیزیوتراپ می تواند کمک کند تا عضلات اطراف مفاصل هایپرموبیل تقویت شوند و حمایت و ثبات بیشتری در مفصل ایجاد شود.
مدیریت درد: ممکن است برای مدیریت درد و التهاب، مسکن های بدون نسخه یا داروهای اختصاصی تر تجویز شوند.
وسایل کمکی: در برخی موارد ممکن است از بریس، آتلها یا ارتزها برای کمک و تثبیت مفاصل هایپرموبیل استفاده شود.
اصلاح سبک زندگی: پرهیز از فعالیتهای شدید یا سنگین که ممکن است خطر آسیب به مفصل را افزایش دهد، میتواند کمک کننده باشد.
ورزش و تقویت عضلات: انجام تمرینات سبک و برنامه های روتین تقویت عضلانی می تواند باعث بهبود تعادل مفصل و کاهش درد شود.
محافظت از مفاصل: یادگیری سازوکارها و تکنیکهای مناسب بدن برای محافظت از مفاصل هایپرموبیل (مفاصل نرم) که انعطاف پذیری بالایی دارند، در طول فعالیتهای روزانه میتواند خطر آسیبدیدگی را به حداقل برساند.
اگر مشکوک هستید که ممکن است به سندرم هایپرموبیلیتی مبتلا باشید یا علائم مربوط به بیش حرکتی و نرمی مفاصل را دارید، ضروری است با یک متخصص طب فیزیکی مشورت کنید تا با یک ارزیابی جامع به تشخیص دقیقی رسیده و بر اساس نیازهای خاص شما، یک برنامه مدیریتی مناسب پیشنهاد دهند.
همچنین بخوانید:
باید ها و نباید های نرمشی در نرمی مفاصل